Toxicologie is één van onze speerpunten en inmiddels een vast onderdeel binnen onze opleiding tot SEH-arts. Iedere AIOS maakt één keer per jaar een protocol over een intoxicatie, aan de hand van het acronym PIRAATT (Primaire opvang, Identificatie agens & antidotum, Risico-inschatting, Absorptie verminderen en eliminatie bevorderen, Aanvullend onderzoek, Therapie en Traject). Hierbij duiken we o.a. helemaal in het werkingsmechanisme van de stof en doen we praktische aanbevelingen voor de behandeling.
Deze keer het protocol over een van de meest voorkomende intoxicaties: paracetamol. Hoe wordt paracetamol en acetylcysteïne precies gemetaboliseerd? Weet jij of het zin heeft om een paracetamol-spiegel binnen 4 uur na inname te bepalen? Kan er nog betrouwbaar PCM-spiegel gemeten worden als je al met acetylcysteine bent gestart? En heeft starten met acetylcysteine nog zin als de eerste 8 uur voorbij zijn? Alle antwoorden hierop en meer vind je in dit toxicologie protocol “Acute geïsoleerde orale paracetamolintoxicatie bij volwassenen”.
Voel je vrij om zaken uit dit protocol over te nemen in je eigen lokale protocol. Voeren jullie een totaal ander beleid? We zijn erg nieuwsgierig, laat dan vooral een reactie achter.
Auteurs:
Britt van der Kolk, AIOS SEH
Jeroen Veldhuis, SEH-arts KNMG
Reviewers:
J. Bouwhuis, Internist-Acute Geneeskunde
Peter ter Horst, Ziekenhuisapotheker
Klaartje Caminada, SEH-arts KNMG
Geachte collega’s,
Is er een protocol voor chronische PCM-intoxicaties?
Beste M.R. de Jong,
Allereerst: van harte welkom op onze site!
Dit protocol is puur gericht op de patiënt met een acute paracetamol-intoxicatie (mono-ingestie). We hebben zelf nog geen protocol voor de chronische PCM-intoxicatie.
Groot verschil in de benadering van een chronische intoxicatie (ook wel: repeated supratherapeutic ingestion) is dat het Rumack-Matthew nomogram niet bruikbaar is. Centraal in de benadering staan de serum PCM-spiegel in combinatie met transaminasewaarden.
Een bruikbare bron voor de chronische PCM-intoxicatie is bijvoorbeeld toxicologie.org: http://toxicologie.org/monografie/paracetamol.
Een praktisch naslagwerk is het Australische boek ‘Toxicology Handbook’ van Lindsay Murray et al (Elsevier, 3rd edition, 2015).
Ook is uiteraard de ziekenhuisapotheker benaderbaar.
Veel succes en dank voor je reactie!
Groeten,
Britt
Mooi helder en volledig protocol, dank voor het belangeloos delen!
Een kleine aanvulling bij de tabel in het protocol: een vroegtijdge stijging van lactaat kan ook optreden bij acute intoxicatie van paracetamol (zie bijvoorbeeld: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21143497/ “First, early in the course of poisoning and before the onset of hepatotoxicity in patients with massive ingestion; a lactic acidosis is usually associated with coma. Experimental evidence from studies in whole animals, perfused liver slices and cell cultures has shown that the toxic metabolite of paracetamol, N-acetyl-p-benzo-quinone imine, inhibits electron transfer in the mitochondrial respiratory chain and thus inhibits aerobic respiration. This occurs only at very high concentrations of paracetamol, and precedes cellular injury by several hours.” Of dit case report: https://nvic.nl/sites/nvic.nl/files/pdf/case-report3_3.pdf)